Άρθρο της Ελενας Αθανασογιαννοπούλου για το περιοδικό New Age Astrology Μάιος 2015

ΕΓΩ ΚΑΙ Η ΣΚΙΑ

Τι είναι η Σκιά; Τι συμβολίζει;  Πως ένας άνθρωπος έρχεται σε επαφή μαζί της;

Πόσοι από εμάς στα παιδικά μας χρόνια δεν έχουμε παίξει με την σκιά μας; Πόσες φορές τρέχαμε να κρυφτούμε από αυτήν; Όσο και αν προσπαθούσαμε βλέπαμε την ματαιότητα γιατί ήταν αδύνατον να ξεφύγουμε από αυτή.  Άλλες φορές μας φαίνονταν απειλητική και τεράστια άλλες ισχνή και μικρή αλλά πάντα ήταν κοντά μας αναπόσπαστο μέρος της παρουσίας μας. Επιβεβαίωση της υπόστασης μας.

Σκιά νοείται το κατώτερο τμήμα της προσωπικότητας, το άθροισμα όλων των προσωπικοτήτων και συλλογικών ψυχικών στοιχείων τα οποία δεν εκφράζονται στην ζωή. Σκιά είναι οτιδήποτε αρνείται να αναγνωρίσει τον εαυτό του.

Η προσωπική μου συνάντηση με την Σκιά, έγινε μια μέρα όταν τυχαία παρευρέθηκα σε μια Ινδιάνικη Τελετή.

Καθώς η  Ινδιάνικη τελετή εξελισσόταν, είχα μια έκλαμψη διαύγειας σε σχέση με την σκιά μου. Ξαφνικά είδα με ένα διαφορετικό μάτι την σκιά όπως και τις σκιές όλων των παρευρισκομένων. Αντιλήφθηκα ότι αυτές οι σχεδόν απειλητικές σκιές αποτελούσαν το Εγώ. Η Σκιά έγινε το Εγώ. Ένα εγώ που αγνοούμε που μας καθιστά ανελεύθερους, που εμποδίζει την διαφυγή από αυτήν την εικονική πραγματικότητα στην οποία  ζούμε. Τότε ακριβώς σκέφτηκα ότι ο μόνος τρόπος για να ξεφύγουμε από την Σκιά – Εγώ είναι να φωτιστούμε από κάτω.  Έτσι ξεκίνησα το προσωπικό μου ταξίδι στην Σκιά.

Μπαίνοντας στην Σκιά ίσως χαθείς , ίσως δεν βγεις από αυτήν ακέραιος σίγουρα όμως δεν θα παραμείνεις ο ίδιος. Ούτε γνωρίζεις πόσο θα διαρκέσει το ταξίδι, ούτε αν κατευθύνεσαι σωστά. Ο δρόμος είναι δύσβατος και παραμονεύει κινδύνους. Το αποτέλεσμα αβέβαιο.

Ποιος ο λόγος να κάνει κάποιος αυτό το ταξίδι λοιπόν;

Ο άνθρωπος παρομοιάζεται με το σχήμα ενός Σταυρού. Ο Σταυρός συμβολίζει την δυαδικότητα στην φύση, την ένωση των αντιθέτων. Είναι ένα κοσμικό κέντρο που ενώνει την γη και τον ουρανό. Το πάνω μέρος είναι το Ζενίθ και το κάτω το Ναδίρ. Είναι επίσης το σύμβολο του συμπαντικού αρχετυπικού ανθρώπου, που έχει την ικανότητα για άπειρη και αρμονική επέκταση και στο οριζόντιο αλλά και στο κάθετο πεδίο. Το ταξίδι στην σκιά συμβολίζει την κάθοδο του ανθρώπου στο πιο σκιερό του κομμάτι στο προσωπικό και συλλογικό ασυνείδητο σύμφωνα με τον Gung.

O Karl Gung αναφέρει ότι ο εκπρόσωπος της πληρότητας του όντος σε ατομικό επίπεδο, είναι μοναδικός για κάθε άτομο και σχηματίζεται από την ενοποίηση του μικρού εαυτού, εγώ, και του ασυνειδήτου. Είναι η Αλχημική ένωση των αντιθέτων. Ο εαυτός είναι το τελικό αποτέλεσμα της διαδικασίας της πνευματικής ανάπτυξης και χαρακτηρίζεται από όλες τις ιδιότητες του θεού.

Απαιτείται η γνώση της σκιάς και του κακού ανεξάρτητα από τον πόνο που δίνει η επαφή με αυτό. Αν δε ηττηθώ δεν θα αφεθώ σε αυτό το κομμάτι , αφού ηττηθώ τότε μπορώ να έχω καθαρή θέαση του εαυτού.   

Η μάχη των αντιθέτων και η συμφιλίωση μέσα στον άνθρωπο φέρνει το βίωμα του νοήματος.

Το κέρδος της καθόδου μπορεί να είναι μεγάλο. Η κατανόηση, η άνοδος, η πληρότητα, η ενοποίηση μας και το άνοιγμα του δρόμου προς τον θείο εαυτό.

Τι γνωρίζουμε λοιπόν για την Σκιά;

Κάθε άνθρωπος έχει μια Σκιά. Η σκιά ισχυροποιείται μέσω της απώθησης. Όλοι μας κρύβουμε εν δυνάμει έναν στατιστικό εγκληματία, έναν ληστή, έναν τρελό ή έναν άγιο. Όσο πιο πολύ λειτουργούμε με σύνεση και αυστηρή πειθαρχία  τόσο πιο πολύ το απείθαρχο κομμάτι μας θα μεγαλώνει και θα ενισχύεται.

Μόνο όταν συναντήσεις το ασυνείδητο με την κατάδυση θα θεραπευτείς πρεσβεύει ο Γιούνγκ. Το σύνολο του ασυνειδήτου δεν είμαστε σε θέση να το  ανακαλύψουμε ποτέ. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να διευρύνουμε τον εαυτό μας και να  παίρνουμε την αντίληψη της ολότητας χωρίς αυτό να σημαίνει ότι διατηρούμε  τον έλεγχο της.

Η κάθοδος στην Σκιά σηματοδοτεί την εξερεύνηση των τεσσάρων  κατώτερων κέντρων του ανθρώπου. Την θέαση του ασυνειδήτου. Αυτόν τον τρόπο χρησιμοποιούσαν και πολλές αρχαίες φυλές όπως και οι Σαμάνοι.

Η ψυχή διαλύεται και πονά, αλλά όχι ο εαυτός. Αν αφεθώ στον παρατηρητή μπορώ να καθοδηγηθώ από αυτόν.

Για να μην χαθούμε σε αυτήν την βουτιά μπορούμε να κάνουμε ότι έκανε και ο Γιουνγκ στο εσωτερικό του ταξίδι. Αντικειμενοποιούσε ότι έβλεπε , ότι ένιωθε ότι άκουγε. Έδινε δηλαδή μορφή στα βιώματα του είτε με την τέχνη της ζωγραφικής ή της συγγραφής, αυτό τον βοήθησε να ξαναβγεί.

Η αθέατη πλευρά του εαυτού πρέπει να ειδωθεί , να αναγνωριστεί δηλαδή να φανερωθεί έτσι ώστε να φωτιστούν τα σκιερά σημεία της προσωπικότητας.

Κατόπιν αυτή η ίδια η προσωπικότητα με την βούληση της  κατευθύνεται ανοδικά προς τα επάνω προς τα τρία ανώτερα κέντρα που εκεί γίνεται και η μετουσίωση του ανθρώπου.

Τα κατώτερα ένστικτα εξευγενίζονται, μετασχηματίζονται σε ποιότητες  οι οποίες στοχεύουν στο καλό του συνόλου. Φεύγουμε από την ατομικότητα και  οδεύουμε προς την συλλογικότητα.

Οι ενορμήσεις, τα ένστικτα, οι τάσεις μέσα από την αναγνώριση και την αποδοχή τους μειώνουν την δύναμη τους και γίνονται μέρη ενός  συνολικού εαυτού.

Δεν αποτελούν μοχλούς κίνησης σε ζωώδες καταστάσεις και συμπεριφορές.

Έτσι σιγά - σιγά καθαρίζοντας και εξαγνίζοντας του κατώτερους φορείς, φυσικό, αιθερικό, αστρικό, νοητικό, καθαρίζουμε από αρνητικά συναισθήματα, έξεις, και συμπεριφορές, εξυγιαίνουμε τα κατάλοιπα της συλλογικής ή ατομικής μας κληρονομιάς και βαδίζουμε με περισσότερη διαύγεια στο δρόμο της προσωπικής μας αλήθειας.

‘Ένα πολύ σημαντικό  σημείο για αυτόν που επιλέγει ή βρίσκεται στο δρόμο της σκιάς είναι η παρατήρηση του εγώ. Το πρώτο πράγμα που μας συμβαίνει μέσα στην παρατήρηση είναι η απώλεια ελέγχου.

Η κάθοδος στην σκιά παρομοιάζεται με την σκοτεινή νύχτα της ψυχής. Αναφορές για αυτό θα βρούμε στον Πλάτωνα στο έβδομο βιβλίο της Πολιτείας  και στο περίφημο σκοτεινό σπήλαιο με τους φυλακισμένους.

 Όταν βρισκόμαστε μέσα σε αυτήν αμφισβητούμε τον εαυτό και πολλές φορές και την ύπαρξη. Αναθεωρούμε όλη μας την δομή. Χάνουμε όλα τα σημάδια και μπαίνουμε στο άγνωστο χωρίς πυξίδα και αυτό από μόνο του εμπεριέχει αρκετό φόβο.

Αυτό αποτελεί μια βαθιά υπαρξιακή κρίση και μέσα σε αυτήν μπορεί κάποιος να βιώνει έντονο πόνο και αγωνία , ματαίωση αλλά και μοναξιά, εγκατάλειψη  αλλά και παραίτηση.

Πολλές φορές δεν υπάρχει κανένα σημείο στήριξης παρά μόνο το ότι βρισκόμαστε σε  σώμα.

Το ταξίδι στην σκιά αποτελεί μια μύηση, ουσιαστικά μια μετάβαση. Το σκοτάδι αποτελεί την βάση του φωτός, είναι το ανεκδήλωτο φώς που υπάρχει πριν από την γέννηση. Ας μην ξεχνάμε ότι η κυοφορία λαμβάνει χώρα στο σκοτάδι.
Μέσα σε αυτό αντιμετωπίζουμε δοκιμασίες και κινδύνους καθώς αναζητούμε την τελείωση μας και την αυτοπραγμάτωση, την εκπαίδευση του χαρακτήρα, την λείανση του λίθου.

«Θεωρώ πιο γενναίο εκείνον που κυριαρχεί στα πάθη του από εκείνον που κυριαρχεί στους εχθρούς του. Η δυσκολότερη νίκη είναι εκείνη ενάντια στον ίδιο σου τον εαυτό» Αριστοτέλης 

Στην ουσία αυτός που προσπαθεί να κατέλθει στο σκιερό του μέρος, αυτό που κάνει είναι να αλλάζει την συνειδητότητα του. Η προσπάθεια έγκειται στο ότι το όν προσπαθεί να θυμηθεί την πνευματική του διάσταση, να ξεφύγει από τα όρια της προσωπικότητας του, να αφυπνιστεί, να βγει από τον προσωπικό του ΄Αδη και αφυπνισμένος να πάει στον τόπο των Μακάρων εκεί που κατέληγαν όλοι οι Ήρωες των μύθων της αρχαιότητας.

Η επαφή με την Σκιά θα μπορούσε να συμβολίζει το ταξίδι της Περσεφόνης στον ΄Αδη ( 6 μήνες στην επάνω στην γη και 6 μήνες κάτω από την γη) ή επίσης και τα ταξίδια στο  Αστρικό πεδίο,  των Σαμάνων ονειρευτών του Κάρλος Καστανέντα.

« Και λαχταρώ να γυρίσω πίσω, να κατεβώ στο ζώο, να κατεβώ πιο χαμηλά, στο δέντρο, μέσα στις ρίζες και στα χώματα, να μην σαλεύω»

Ν.Καζανζάκης, Ασκητική

Για να έρθει σε επαφή κάποιος με την Σκιά του πρέπει να παρατηρήσει τις έξεις και τις πεποιθήσεις του, τις ασυνείδητες καταστάσεις του ψυχισμού του και τους μηχανισμούς που τον διέπουν.

Εάν αποφασίσουμε αυτό το ταξίδι του καθαρισμού και της αφύπνισης θα πρέπει να οπλιστούμε με γερές ασπίδες θάρρους , αποφασιστικότητας και θέλησης για την ψυχική μας ανάταση.

Απαραίτητη είναι η επίγνωση της σκοτεινής μας πλευράς και κατόπιν η αποδοχή της. Χρειαζόμαστε ισχυρή θέληση, αποφασιστικότητα αλλά και πίστη στο ανώτερο μέρος του οποίου είναι ο εαυτός μας.

 

Σημαντικά βοηθήματα του κάθε αναζητητή μπορεί να είναι  :

Επίγνωση (όλων των πλευρών μας)

Αποδοχή (της αρνητικής μας πλευράς)

Παρατήρηση (αυτοπαρατήρηση)

Κατανόηση (με τον έννοια της συμπόνιας στα αθέατα μας μέρη)

Πειθαρχία (συναισθημάτων)

Συγχώρεση (Άλλων αλλά προπάντων Εαυτού)

Εμπιστοσύνη (ότι υπάρχει ένα θεϊκό φως που μας καθοδηγεί όλους)

Πίστη (στο Άνω – Θείο)

Παράδοση ( στις επιταγές της ψυχής, στην βούληση του θεού)

Θέληση (όπως ένας πολεμιστής να βγεις νικητής)

Διαλογισμός

Προσευχή

Μετουσίωση (κατώτερων συναισθημάτων σε ανώτερα π.χ. πέρασμα από την κτητικότητα   στην αγάπη άνευ όρων).

Υπέρβαση (των αντιστάσεων)

Φυσικά μέσα σε αυτήν την κάθοδο ελλοχεύει ο κίνδυνος της καθήλωσης στον προσωπικό μας ΄Αδη, στο υποσυνείδητο μας. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ο κίνδυνος να μην επιστρέψουμε στο παρών, στην Δράση. Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε στην γη και ότι εδώ θα εργαστούμε. Όλη αυτή η εξερεύνηση δεν θα είχε κανένα απολύτως νόημα αν δεν μας επανατοποθετούσε στην δράση. Το νόημα είναι πολύ προσωπικό για τον καθένα αλλά θα μπορούσαμε να πούμε ότι η δράση αφορά το σύνολο περισσότερο παρά το μέρος.

Όπως λέει μια φίλη συγγραφέας (Μαρία Σ. Ανθή, στο βιβλίο της «Η επανάληψη …το άνοιγμα των πυλών», εκδόσεις Δεσμός σελ.43), η βαρύτητα αυτό που θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε με την κάθοδο στην σκιά, φέρνει επισκίαση σε φωτεινές όψεις και μέρη. Ο κάθε άνθρωπος προσομοιάζεται με έναν πλανήτη και τους αντίστοιχους νόμους και κραδασμούς που αυτοί διέπουν . Ένας θετικά αρνητικός πλανήτης επισκιάζει έναν άλλον νοητικά που είναι διάχυτος από θετικό ηλεκτρομαγνητικό πεδίο. Αυτή είναι η διπλή όψη των σφαιρών και εκφράζεται με τον νόμο των αντιθέτων και της δυαδικότητας. Στα γυρίσματα και τις περιστροφές των πλανητών είναι πάρα πολύ δύσκολο να νικήσουμε τα αρνητικά του ίδιου μας του πλανήτη, να νικήσουμε τον εαυτό μας , όμως η αυτοβελτίωση αυτό επιβάλλει, καθώς στο βάθος όλα είναι επιφανειακά και ψευδαισθήσεις.

Στο βιβλίο αυτό η συγγραφέας επίσης αναφέρει ότι, στις βαθιές μεταβάσεις, η μάχη με τον θάνατο και η επαναφορά στην ζωή στοχεύουν στην ελευθέρωση των ψυχών στα μετά τα φυσικά, ενώ η άλλη μάχη στις απλές μεταβάσεις είναι για την απελευθέρωση των ψυχών στα φυσικά.  Και οι δύο μάχες είναι ισάξιες,  φέρνουν μεγάλες αλλαγές στον κόσμο με διάρκεια.

Αρχίζει πλέον να γίνεται κατανοητό ότι για να μπορέσει κάποιος να έχει μια πνευματική μεταβολή, μια αλλαγή στο συνειδησιακό του πεδίο, θα πρέπει πρώτα να περιπλανηθεί και ίσως τότε να μπορέσει να αλλάξει ακόμα και το ίδιο του το πεπρωμένο.

Στην πραγματικότητα με την επάνοδο από την επαφή μας με την Σκιά ο παρελθοντικός μας εαυτός, πεθαίνει για να γεννηθεί ένας νέος, καθαρός, έτοιμος να δράσει και να προσφέρει. Η αλήθεια είναι ότι αυτό είναι μια επίπονη διαδικασία με πολλές ψυχολογικές μεταπτώσεις κατά την διάρκεια της οποίας αφήνει κάποιος πίσω του πολλές αρνητικές συνήθειες και συμπεριφορές, μετουσιώνοντας την σκιώδη φύση του, έτσι ώστε να μπορέσει να επανέλθει νοητικά καθαρός με νέους τρόπους σκέψης και δράσης.

Η ολοκλήρωση του εαυτού είναι μια διαρκή πορεία εξέλιξης. Μέσα σε αυτήν την πορεία δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλοι διαθέτουμε τους Πνευματικούς μας Οδηγούς και όλους τους συνοδοιπόρους μας. Η βοήθεια στην πάλη αυτή μπορεί να έρθει από παντού φτάνει να κρατάμε ένα μέρος της προσοχής μας ανοιχτό με εμπιστοσύνη στο ανώτερο θεϊκό σχέδιο αυτό που έχει η ύπαρξη για μας. Για να εναρμονιστούμε με τις επιταγές της ψυχής μας χρειάζεται να κάμψουμε τις αντιστάσεις ενός Εγώ που πιστεύει πως η επιβίωση του απειλείται. Με κάθε μας βήμα προς την απελευθέρωση δίνουμε ταυτόχρονα και μια μάχη με το Εγώ που χάνει τον έλεγχο και την εξουσία πάνω στην κατώτερη προσωπικότητα. 

Εδώ θα παραβάλω κάτι που λέει ο Νίτσε «Το άτομο αγωνίζεται για να μην απορροφηθεί από την φυλή. Αν το προσπαθήσεις, συχνά θα είσαι μόνος και μερικές φορές τρομαγμένος.  Όμως κανένα αντίτιμο δεν είναι αρκετά υψηλό για το προνόμιο να είναι κανείς ο εαυτός του.»

Αυτό που έχω να προσθέσω εδώ είναι ότι ο αναζητητής ενώ βαδίζει το μεγαλύτερο μέρος του δρόμου του ολομόναχος γίνεται υπεύθυνος αυτός ο ίδιος και μόνο αυτός για την δράση του, τις αποφάσεις του και τα αποτελέσματα αυτών. Μόνο όταν αυτός αντιμετωπίσει τον εαυτό του κατάματα μπαίνει ολοκληρωτικά στην δύναμη του.

Αναζητητής είναι αυτός, που όπως λέει και ο Ν.Καζαντζάκης στην Ασκητική , το χρέος του είναι ήσυχα, χωρίς ελπίδα, με γενναιότητα να βάλει πλώρα κατά την άβυσσο.

Η οδύνη και η δοκιμασία είναι αναγκαία για την πνευματική επίτευξη. Η άβυσσος είναι η κατανόηση της σκοτεινής πλευράς του ανθρώπου και η λύτρωση της.  Είναι η νίκη ενάντια στο θάνατο θεωρώντας τον σαν αλλαγή από τον έναν τρόπο ύπαρξης σε έναν άλλο επειδή ο θάνατος προηγείται πριν από κάθε  πνευματική αναγέννηση.

To Tao λέει πως « όταν το κακό αναγνωρίσει τον εαυτό του καταστρέφεται»

Όταν κοιτάξουμε βαθιά, μέσα στην φύση μας τότε  το κακό σκοτώνεται βλέποντας τον τρόμο της ίδιας του της αντανάκλασης.

Αυτό σημαίνει αυτοαντίληψη.

Όλοι μας μπορούμε να βοηθήσουμε τους εαυτούς μας να αλλάξουν, να ωριμάσουν. Η ίδια η ζωή μας φέρνει αντιμέτωπους με πολυάριθμες εμπειρίες  και βιώματα εξωτερικές αλλά και εσωτερικές δοκιμασίες.

Η ζωή εμπεριέχει την κίνηση. Τίποτα δεν μπορεί να παραμείνει σταθερό και αμετάβλητο.

Όταν το εξωτερικό συγκρούεται με το εσωτερικό μαθαίνουμε να σκεφτόμαστε με διαφορετικό τρόπο να δημιουργούμε νέες απόψεις καταστρέφοντας τις παλιές πεποιθήσεις – ψευδαισθήσεις. Αυτό θα πει αναδόμηση του εαυτού.

Φυσικά προϋποθέτει να θέλουμε να γίνουμε ενσυνείδητοι.

Ο Ουσπένσκυ το περιγράφει χαρακτηριστικά ως εξής « Εργασία σημαίνει τριβή, σύγκρουση ανάμεσα στο ναι και το όχι, ανάμεσα στο μέρος που επιθυμεί να εργαστεί και στο μέρος που δεν επιθυμεί»

Το τελευταίο στάδιο που θα αντιμετωπίσει ο αναζητητής είναι η συγχώρεση. Συγχώρεση των άλλων αλλά προπάντων του ίδιου του,  του εαυτού.

Η συγχώρεση σημαίνει εγώ και εσύ χωράμε στον ίδιο χώρο. Η έλλειψη της,  μας κρατά δέσμιους στην ενοχή χωρίς ελπίδα εξέλιξης και μέσα σε χαμηλές κραδασμικές δονήσεις.

Έτσι μετά την αποδόμηση της ταυτότητας μας και φυσικά την θλίψη και το πένθος  που μπορεί αυτό να φέρει, η Προσωπικότητα μοιάζει σχεδόν να διαλύεται για να μπορέσει να συσταθεί ξανά μέσα στην δική της αλήθεια. Το Εγώ είναι ανίκανο να συγχωρήσει τον εαυτό του γιατί  μπορεί μόνο να κατανοήσει την ενοχή. Πραγματική συγχώρεση έρχεται από τον εσώτερο εαυτό μας και την θεία χάρι. Όσο πιο πολύ ενωνόμαστε με το πνεύμα τόσο πιο πολύ αγγίζουμε την αγάπη άνευ όρων.

Η κατανόηση της ανιδιοτελής αγάπης μπορεί να ενεργοποιηθεί όταν σπάσουμε τις αντιστάσεις και ενωθούμε με τον Χριστικό μας εαυτό. Το μεγαλύτερο εμπεριέχει το μικρότερο με αγάπη. Έτσι το κέντρο της καρδιάς μας ενώνεται με την συμπαντική αγάπη η οποία μας αποτελεί και της οποίας είμαστε μέρος.

 Τότε ακριβώς είναι που το Εγώ – Προσωπικότητα εναρμονίζει την βούληση του με την θεία βούληση.  Παραδίδει τα τέσσερα κατώτερα τσάκρας στα 3 ανώτερα.

Και τότε ακριβώς, όταν ο ενήλικας γυρίσει πίσω από αυτό το ταξίδι, και δει ένα φοβισμένο παιδί να παλεύει η να κρύβεται από την σκιά του μπορεί να του πει  ξεκάθαρα πως στην δική του συνάντηση με την σκιά είδε την εξής εικόνα..

Μέσα στον μυστικό αυτό τόπο συνάντησης , όταν κατάφερε και κοίταξε την σκιά του κατάματα, είδε ότι αυτή κρατούσε ένα προβολέα και φώτιζε τον ίδιο του τον εαυτό, και έτσι χαμογέλασε..

Ελενα Αθανασογιαννοπούλου

Σύμβουλος ψυχικής Υγείας- Συντονίστρια Συστεμικών Αναπαραστάσεων