Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2016

Η Κατανίκηση του Φόβου στη Ζωή μας: Ο Κρυφός Ρόλος της Προσκόλλησης και της Ταύτισης

του Λάμα Λουίτζι Παπακωνσταντίνου

fovos-proskolisi
Εάν παρατηρήσουμε προσεκτικά τον εαυτό μας, θα ανακαλύψουμε, κυρίως, δύο θεμελιώδεις τάσεις που επικρατούν μέσα μας: την επιθυμία και τηνπροσκόλληση από τη μια, και την απέχθεια από την άλλη. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή.
Όλοι μας θέλουμε να είμαστε ευτυχισμένοι. Ευτυχισμένος συνήθως σημαίνει, να είμαι υγιής, να ζω ευχάριστα, να έχω καλές σχέσεις με το περιβάλλον μου κοκ.
Ωστόσο στην πράξη, βλέπουμε ότι αυτές τις προϋποθέσεις όχι μόνον είναι δύσκολο να τις διασφαλίσει κανείς αλλά, ακόμη και στην περίπτωση που γίνεται αυτό, δύσκολα μπορούν να διατηρηθούν χωρίς να χαθεί τουλάχιστον ένα μέρος τους.
Έτσι, λοιπόν, όταν έχουμε συνθήκες που μας κάνουν να νιώθουμε καλά και ασφαλείς, αυτόματα δημιουργείται μέσα μας μια εστία ανησυχίας και φόβου μήπως και τις χάσουμε, και μαζί με αυτές το αίσθημα σιγουριάς που τις συνοδεύει. Σε αυτή την περίπτωση, βλέπουμε ότι ο φόβος πηγάζει από την προσκόλληση και την επιθυμία.
Η απέχθεια τώρα μοιάζει πολύ με την επιθυμία. Διότι ό,τι δεν θεωρούμε ευχάριστο το απορρίπτουμε, επειδή «απειλεί» την ευτυχία μας… Έτσι, η φυσική μας αντίδραση είναι να ανησυχούμε και να φοβόμαστε και πάλι. Και σε αυτή την περίπτωση, φοβόμαστε μην τυχόν μας συμβεί κάτι δυσάρεστο.
Πότε όμως βιώνουμε το φόβο; Ο φόβος επικρατεί στο πνεύμα μας μόλις η «ευτυχία» μας απειλείται με οποιονδήποτε τρόπο – όπως κι αν την καταλαβαίνει κανείς: η ζωή μας, η υγεία, η εικόνα του εαυτού μας, η υπόληψη και η φήμη μας, τα πρόσωπα και τα αντικείμενα στα οποία είμαστε προσκολλημένοι κτλ.
Όταν βιώνουμε το φόβο τι κάνουμε; Οι αντιδράσεις μας ως προς το συναίσθημα του φόβου είναι ποικίλες και έχουν διαφορετικές μορφές, ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του κάθε ατόμου. Για παράδειγμα, μπορεί να αντιδράσουμε με κάποιο είδος κατάθλιψης ή θυμού, ή να προσπαθήσουμε να βρούμε λύση με έναν πολύ δραστήριο τρόπο ή απλώς με υπομονή.
Τώρα, το πόσο δυνατή θα είναι η αντίδραση και ο πόνος του φόβου εξαρτάται, κυρίως, από το μέγεθος της προσκόλλησης ή της απέχθειας που έχουμε σε σχέση με το θέμα ή την κατάσταση που επικρατεί τη δεδομένη στιγμή. Όσο, δηλαδή, μεγαλύτερη είναι η προσκόλλησή μας τόσο μεγαλύτερο είναι το πρόβλημα που θα βιώσουμε.
Ίσως όλα αυτά να φαίνονται κοινότυπα και αυτονόητα. Αν, όμως, θέλουμε να απελευθερωθούμε από το φόβο, τότε πρέπει από την αρχή να ερευνήσουμε σε βάθος και με μεγάλη προσοχή τη ρίζα και τα αίτιά του. Αυτή η βαθιά έρευνα θα μας αποκαλύψει ότι ο φόβος δεν είναι τίποτε άλλο από απλή προσκόλληση, ένα φυσικό της προϊόν.
Στην πραγματικότητα, όλα τα ενοχλητικά συναισθήματα προκαλούνται ή προέρχονται από την προσκόλληση. Για αυτόν το λόγο, το θέμα προσκόλληση/επιθυμία αποτελεί θεμελιώδες κεφάλαιο στο Βουδισμό.
Τι είναι όμως η προσκόλληση; Από πού προέρχεται; Πού εδράζεται; Πού πηγαίνει;
Αν θέλουμε απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα και αν όντως επιδιώκουμε να καταλάβουμε τι συμβαίνει, τότε πρέπει να συνεχίσουμε την έρευνά μας και να εμβαθύνουμε και άλλο.
Μέσα από το Ντάρμα (τις διδασκαλίες του Βούδα) μαθαίνουμε τρόπους και μεθόδους διαλογισμού, για να αντιληφτούμε ότι η προσκόλληση δεν είναι τίποτε άλλο από σκέψεις, ιδέες και απόψεις. Και αν κοιτάξουμε καλά όλες αυτές τις σκέψεις, τις ιδέες και τα λοιπά, θα δούμε ότι δεν έχουν καμιά αληθινή υπόσταση. Όλα αυτά δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια φυσική κίνηση του ίδιου μας του πνεύματος.
Το συμπέρασμα που βγάζουμε, τελικά, είναι ότι όλες οι εμπειρίες του πνεύματός μας δεν υπάρχουν πραγματικά, όπως συμβαίνει με ένα υλικό αντικείμενο. Έχοντας συνειδητοποιήσει το γεγονός αυτό, μπορούμε να χαλαρώσουμε σε σχέση με όσα συμβαίνουν μέσα μας, ώστε να αποδεσμευτούμε από την κατάσταση της συνεχούς αναστάτωσης και του φόβου.
Κάτι τέτοιο μπορεί θεωρητικά να ακούγεται αρκετά εύκολο. Στην πράξη όμως, τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα. Δεν είναι εύκολο να αφήνουμε τις ιδέες και τις σκέψεις μας να περνούν απλά από μπροστά μας χωρίς να απασχολούν την προσοχή μας και να ελκύουν το ενδιαφέρον μας προς το μέρος τους.
Συνήθως, αντιδρούμε προσπαθώντας να καταπιέσουμε ή να εξαλείψουμε τις ενοχλητικές ιδέες και σκέψεις, πιστεύοντας ότι έτσι θα απαλλαγούμε από τη δυσαρέσκεια που προκαλούν μέσα μας και ότι θα βρούμε, τελικά, την ποθητή γαλήνη.
Δυστυχώς όμως, δεν καταφέρνουμε τίποτα με αυτόν τον τρόπο. Επανειλημμένα έχουμε προσπαθήσει, αλλά χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Το μόνο που καταφέρνουμε είναι να νιώθουμε περισσότερη σύγχυση και αναστάτωση, όταν βλέπουμε ότι οι προσπάθειές μας έχουν αποτύχει. Αυτό βέβαια πονάει, γιατί θέλουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε «πετυχημένοι άνθρωποι», ελεύθεροι, με πλήρη έλεγχο του εαυτού μας και σωστή κατανόηση του κόσμου και της ζωής. Κάθε άλλο βέβαια…
Έτσι, αντί να νιώθουμε καλύτερα, μεγαλώνουμε άθελά μας την ανασφάλεια και την αναστάτωση, συχνά, μάλιστα, αρχίζουμε να φοβόμαστε τους ίδιους μας τους εαυτούς. Δεν έχουμε ποτέ πραγματικά αποδεχτεί τον εαυτό μας όπως στ’ αλήθεια είναι: με όλες τις ατέλειες, τα μειονεκτήματα και τις ιδιορρυθμίες του. Δεν θέλουμε ποτέ να παραδεχτούμε ότι είμαστε λάθος και ότι, στην πραγματικότητα, τα προβλήματα και οι συγκρούσεις δεν βρίσκονται έξω από εμάς, αλλά μέσα σε μας τους ίδιους.
Βλέποντας έτσι τα πράγματα, συμβάλλουμε στο να ενισχύεται η σύγχυση σχετικά με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και τον εαυτό μας. Από παντού προβάλλουν απειλές, ο φόβος και η ανησυχία διογκώνονται μέρα με τη μέρα. Δεν αρκεί να γνωρίζουμε θεωρητικά τι συμβαίνει. Πρέπει να αρχίσουμε να δουλεύουμε με τον εαυτό μας με σοβαρότητα και σε βάθος χρόνου και όχι επιφανειακά, προσποιούμενοι ότι κάτι κάνουμε.  
Τη στιγμή του φόβου, οι απλές θεωρητικές γνώσεις δεν χρησιμεύουν σε τίποτε. Εκείνο που θα μας βοηθήσει είναι η βαθιά συνειδητοποίηση ότι ο φόβος δεν είναι τίποτε άλλο παρά ανησυχίες που προβάλλουν από την προσκόλλησή μας και ότι αυτή η προσκόλληση, στην πραγματικότητα, είναι μια κίνηση σύγχυσης του ίδιου μας του νου, η οποία αποδυναμώνεται μόλις αποδεσμευτούμε από αυτήν.
Μπορούμε, επίσης, να χρησιμοποιήσουμε το φόβο για να μας κατευθύνει ως προς την τελική απελευθέρωση από τη δυστυχία και την απόκτηση της τέλειας ευτυχίας ή «φώτισης». Αν σκεφτούμε, για παράδειγμα, καλά τι έχουμε κάνει σε αυτή τη ζωή σε βάρος άλλων ανθρώπων, τότε θα συνειδητοποιήσουμε ότι όλα αυτά θα ωριμάσουν κάποτε και θα απαιτήσουν από εμάς να πληρώσουμε το τίμημά τους.
Μελετώντας προσεχτικά το Νόμο της Αιτίας και του Αποτελέσματος (κάρμα) έτσι όπως αυτός εφαρμόζεται σε μας τους ίδιους, μπορεί να αποκτήσουμε τη δυνατότητα να καθαρίσουμε το αρνητικό μας κάρμα και να συσσωρεύσουμε θετικές πράξεις, ξέροντας ότι αυτές θα παράγουν αντίστοιχα θετικές εμπειρίες και θα συνεισφέρουν στην πραγμάτωση μια τέλειας ευτυχίας στο μέλλον.
Ο φόβος μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν καταλύτης που θα μας βοηθήσει να αναπτυχθούμε πνευματικά και, τελικά, να φτάσουμε στην αφοβία. Όλα αυτά μπορούν να γίνουν μόνον εάν μάθουμε σωστά τους τρόπους και τις μεθόδους με τη σωστή καθοδήγηση των κατάλληλων δασκάλων. 

WHO IS WHO
Ο ΛΑΜΑ ΛΟΥΙΤΖΙ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ είναι επίσημα αναγνωρισμένος πνευματικός δάσκαλος του Βουδισμού, της θιβετανικής παράδοσης Καγκυούπα.
http://www.archetypo.com.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου