Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου 2014

Οι διάφορες διαστάσεις της ζωής και του ονείρου

lucid-Dreaming-panel-350x350
O Tόπος του Ύπνου
από το περιοδικό "Το Θεοσοφικό Κίνημα"
 Στηv διαδρομή της ιστορίας και της μυθολογίας, έχουν γίνει πολλές αναφορές στα όνειρα – εν γένει   σε προφητικά και σε προειδοποιητικά όνειρα. Μερικές φορές οι αναφορές αφορούν σε  όνειρα  σχετικά με κάποιον πεθαμένο φίλο ή συγγενή, που ανακουφίζουν αυτόν που τα βλέπει, άλλοτε πάλι τα όνειρα είναι αλληγορικά. Πολλά από τα αλληγορικά όνειρα δεν είναι εύκολο να τα ερμηνεύσει κανείς. Από αρχαιοτάτων χρόνων ο άνθρωπος έχει αντιληφθεί ότι κάτι του συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου. Τι, όμως, είναι αυτό, δεν το ξέρει. Ας θέσουμε μερικές ερωτήσεις για να δούμε αν μπορούμε να φωτίσουμε το ζήτημα.
Πού εστιάζει η συνειδητότητα του ανθρώπου τηv νύχτα;
Τί λειτουργεί κατά τηv διάρκεια του ύπνου;
Γιατί τα όνειρα είναι από θαυμάσια μέχρι παράλογα;
Τί χρειάζονται τα όνειρα;
Για να απαντήσουμε σ' αυτά τα ερωτήματα, πρέπει να ανατρέξουμε στις διδασκαλίες της Θεοσοφίας που εξετάζουν τον άνθρωπο και τηv σύστασή του και, αν θέλουμε να μάθουμε μέσα από τα όνειρα, πρέπει να εφαρμόσουμε τις προτεινόμενες μεθόδους.
Κατά πρώτον, ο άνθρωπος θα αποκτήσει επίγνωση του περιβάλλοντός του μόνο εφόσον  μπορεί να πει  “αναγνωρίζω τον εαυτό μου και άλλα πράγματα”. Αυτό που τον κάνει να θεωρεί ότι ο ίδιος  είναι ξέχωρος από τα άλλα είναι, πρώτον, το σώμα του με τα  ανοίγματά τουή τα αισθητήρια όργανά του. Εάν ένας άνθρωπος στερείται όρασης ή  ακοής ή είναι ανάπηρος, δεν γνωρίζει το περιβάλλον του ανάλογα με το συγκεκριμένο πρόβλημα που έχει.  Ο άνθρωπος όμως έχει και εσωτερική φύση. Έχει επίγνωση όχι μόνο για τα πράγματα που μπορεί να αγγίζει, να γεύεται, να οσφραίνεται κ.λ.π. αλλά έχει, επίσης, επίγνωση των συναισθημάτων και των σκέψεών του. Όταν ξυπνάει, μπορεί όλα αυτά να τα ξανασυλλογίζεται και να τα συζητεί με άλλους. Γνωρίζει ότι οι σκέψεις του είναι υποκειμενικές, ότι τα συνασιθήματά του επηρεάζουν τόσο τις σκέψεις όσο και το σώμα του. Όμως, όταν κοιμάται, οι σωματικές του αισθήσεις δεν του στέλνουν μηνύματα, δεν αισθάνεται ούτε βλέπει το εξωτερικό του περιβάλλον. (Εξαιρείται η περίπτωση όπου μια φασαρία είναι τόσο δυνατή ώστε να τον ξυπνήσει κάπως). Τι γίνεται όμως με την επίγνωσή του όταν αυτή εγκαταλείπει το σώμα του; Αυτό μας οδηγεί στηv δεύτερή μας ερώτηση.
Τί λειτουργεί στον άνθρωπο κατά τηv διάρκεια του ύπνου; Ξέρουμε ότι οι σωματικές μας αισθήσεις δεν λειτουργούν, ότι ο εγκέφαλος δεν χρησιμοποιείται, ότι η μνήμη είναι σε λανθάνουσα κατάσταση. Όλες οι λειτουργίες, εκτός από τις αυτόματες οργανικές λειτουργίες της μηχανής του σώματος, όπως είναι η κυκλοφορία του αίματος, ο παλμός της καρδιάς κ.λ.π. είναι σε αδράνεια και αναπαύονται. Όταν είμαστε σε κατάσταση εγρήγορσης, υπάρχει συνεχής τηλεγραφική επικοινωνία μεταξύ του φυσικού  εγκεφάλου και του εσωτερικού ανθρώπου ή του Εγώ. Ωστόσο και τηv νύχτα είναι ανοιχτή μια τέτοια τηλεγραφική επικοινωνία, αν και χρησιμοποιείται λίγο, εφόσον ο εγκέφαλος δεν είναι ένα ενιαίο υλικό όργανο αλλά διαθέτει, όπως κι όλα τα άλλα πράγματα, επτά επίπεδα (στρώματα) δεκτικότητας. Η θέληση είναι αδρανής κατά τηv διάρκεια του ύπνου. Όταν είμαστε ξυπνητοί η φωνή του Εγώ μας, ο εσωτερικός άνθρωπος, μπορεί να φτάσει την προσωπικότητα σαν φωνή της συνείδησης, αλλά κατά τον ύπνο το Εγώ ζει τηv δικιά του ζωή και δεν έρχεται σε επαφή με το εξωτερικό επίπεδο. Για να το καταλάβουμε αυτό θα πρέπει να δούμε τι μας διδάσκει η Θεοσοφία για την κατάσταση του ύπνου.
Είναι απαραίτητο να εξοικειωθούμε με το γεγονός ότι το φυσικό σώμα που χρησιμοποιούμε είναι μια μηχανή. Τα συστατικά μέρη κάθε μηχανής φθείρονται. Καθώς λειτουργούν τα μηχανικά εξαρτήματα θερμαίνονται και είναι απαραίτητο κάποια στιγμή να τα αφήσουμε να “ξεκουραστούν”. Το σώμα μας λειτουργεί με τηv ζωική δύναμη, την Πράνα, που το διαποτίζει. Μαθαίνουμε ότι στο τέλος της μέρας το σώμα μας μοιάζει, σ' έναν διαισθητικό, σα να περιβάλλεται από μια πορτοκαλόχρυση αχλύ αποτελούμενη από άτομα που στροβιλίζονται με μια σχεδόν απίστευτα σπασμωδική ταχύτητα. Αυτό συμβαίνει γιατί η Πράνα, η δύναμη ζωής, διαπερνά τον άνθρωπο πέρα για πέρα. Έτσι, προκειμένου να είναι υγιές το σώμα, είναι απαραίτητο, με την ανάπαυση που προσφέρει ο ύπνος, να διακόπτει την ένταση που υφίσταται στηv διάρκεια της μέρας για να βρεθεί  στο περιβάλλον των ρυθμικών δονήσεων των ρευμάτων ζωής, χρυσαφένιων, γαλάζιων και ροδόχρωμων. Αυτά είναι τα ηλεκτρικά κύματα της Ζωής, όχι πια ένας σωρός ετερόκλητων πραγμάτων, αλλά σε αρμονία μεταξύ τους.
Όταν είμαστε ξυπνητοί και άλλα τμήματα της σύστασής μας, εκτός από το σώμα μας, φθείρονται. Η προηγουμένως ενεργητική φύση των επιθυμιών και των παθών μας πρέπει να ξεκουραστεί. Οι σκέψεις μας μάς απορροφούν εντελώς. Οι επιθυμίες ή οι επιδιώξεις μας μπορεί να είναι τόσο έντονες ώστε να έχουμε φτάσει στο μη περαιτέρω.. Κι αυτές πρέπει να αναπαυθούν. Στο άρθρο που πραγματεύεται την “Ενορατικότητα” διαβάζουμε ότι:
Τζαγκράτα – είναι η κατάσταση εγρήγορσης κατά την οποία όλα τα φυσικά και ζωτικά όργανά μας, οι αισθήσεις μας κι οι ιδιότητές μας εξασκούνται και αναπτύσσονται. Είναι απαραίτητη γιατί  σώζει τον φυσικό οργανισμό από την κατάρρευση.
Σβάπνα – είναι η κατάσταση ύπνου στην οποία συμπεριλαμβάνονται οι διάφορες καταστάσεις συνειδητότητας μεταξύ Τζαγκράτα και Σουσούπτι όπως η υπνοβασία, η έκσταση, τα όνειρα, τα οράματα κλπ.  Είναι απαραίτητη ούτως ώστε οι μεν φυσικές μας ιδιότητες να αναπαύονται, οι δε   κατώτερες συγκινησιακές και αστρικές μας ιδιότητες να ζουν, να δραστηριοποιούνται και να αναπτύσσονται.
Σουσούπτι – η κατάσταση αυτή προκύπτει για να μπορεί η συνειδητότητα κατά την Τζαγκράτα και τη Σβάπνα να αναπαύεται και για να μπορεί η πέμπτη αρχή, που δρα στηv διάρκεια του Σουσούπτι, να αναπτύσσεται με κατάλληλη άσκηση. (Βλέπε, “Η Διδασκαλία της Καρδιάς” του Γουίλιαμ Τζατζ, Εταιρεία της Θεοσοφίας, Μουμπάι, Ινδία, 1977, σ.92)
Παρατηρούμε εδώ ότι η πέμπτη αρχή, το Μάνας ή νους, είναι εκείνο που λειτουργεί στο Σουσούπτι και μαθαίνουμε ότι μπορεί να “αναπτύσσεται”. Πρέπει ιδιαίτερα να προσέξουμε τηv διαφορά μεταξύ του νου και των οχημάτων του ή των δρόμων έκφρασης. Όταν κοιμόμαστε, ο νους εγκαταλείπει την κατάσταση Τζαγκράτα (την συνειδητότητα εγρήγορσης του σώματος), εγκαταλείπει την Σβάπνα (συνειδητότητα ονειρέματος) και, τρόπον τινα, μπαίνει στοv δικό του κόσμο όπου ανεμπόδιστος μπορεί να “αναπτύσσεται με την κατάλληλη άσκηση”.
Οι λέξεις “κατάλληλη άσκηση” και “αναπτύσσεται” είναι συναρπαστικές. Για ποια άσκηση γίνεται λόγος; Πώς μπορεί ο νους να αναπτύσσεται; Στο Σουσούπτι, λέει ο Γουίλιαμ Τζατζ, “υπάρχουν υποκειμενικές και αντικειμενικές καταστάσεις ή κατηγορίες γνώσης και εμπειρίας”. Εφόσον η γλώσσα του Εγώ έχει σχέση με τα χρώματα, χρειάζεται να μάθουμε αυτήv τηv γλώσσα για να την καταλαβαίνουμε. Στην κατάσταση του βαθύ ύπνου ή Σουσούπτι, ο προσωπικός νους αποδεσμευμένος από το Κάμα βρίσκεται σε ένα πεδίο ανάλογο προς το πεδίο του Ντεβαχάν, το πεδίο του φωτισμένου νου, υποβοηθείται και εξαγνίζεται ακόμα κι αν δεν καταλαβαίνει απολύτως τι συμβαίνει, βρισκόμενος σε μια μισο-ζαλισμένη κατάσταση.
Έχοντας αυτό κατά νου, μπορούμε να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι είναι, σε γενικές γραμμές, τα όνειρα και γιατί χαρακτηρίζονται από θαυμάσια μέχρι και παράλογα.
Τα συνηθισμένα συγκεχυμένα όνειρα, που λέγονται άσκοπες φαντασιώσεις, προκαλούνται από επιθυμίες που μπαίνουν σε χαοτική δράση από τις υπνωμένες αναμνήσεις του κατώτερου Μάνας. Στον ύπνο, το Κάμα και το κατώτερο Μάνας γίνονται πομποί και δέκτες ηλεκτρικών δονήσεων από και προς τα διάφορα νευρικά κέντρα. Ο εγκέφαλος σπάνια καταγράφει αυτές τις δονήσεις, η καταγραφή γίνεται μόνο όταν η εντύπωση είναι αρκετά ισχυρή. Επομένως αποθηκεύονται στηv μνήμη χωρίς τάξη ή ειρμό κι όταν ξυπνάμε οι εντυπώσεις διαλύονται λίγο-λίγο.
Τα πραγματικά όνειρα είναι σκόρπιες σελίδες βγαλμένες από τηv ζωή του εσωτερικού ανθρώπου, του ανώτερου Εγώ. Οι αμυδρές ενθυμήσεις που έχουμε, στην περίπτωση του βαθύ ύπνου, από αυτές τις σκέψεις και πράξεις του εσωτερικού ανθρώπου, μόλις ξυπνήσουμε, παραποιούνται από τηv φυσική μας μνήμη. Το Εγώ, ο πραγματικός άνθρωπος, ζει τηv ζωή του όταν απελευθερώνεται από τα δεσμά της ύλης αλλά η προσωπικότητα, με τον εγκέφαλό της και το εργαλείο σκέψης της παραλύει λιγότερο ή περισσότερο. Γι' αυτό και ο φυσικός άνθρωπος δεν μπορεί να είναι συνειδητός, όταν ονειρεύεται.
Τα πραγματικά όνειρα έχουν μερικές φορές προφητικό χαρακτήρα ή είναι όνειρα προειδοποιητικά. Εάν ο Ανώτερος Εαυτός θέλει να φτάσει μια ιδέα στηv συνειδητότητα εγρήγορσης, την αποτυπώνει βαθειά στηv μνήμη και όταν ξυπνάμε μπορούμε να την ανακαλέσουμε. Εάν ο συμπαθητικός δεσμός μεταξύ Εγώ και προσωπικότητας και του εγκεφάλου δεν είναι αρκετά δυνατός για να γίνει κάτι τέτοιο, τότε το μήνυμα ή η προειδοποίηση μπορεί να αποτυπωθεί σε ένα άλλο πρόσωπο του οποίου ο εγκέφαλος είναι αρκετά πορώδης.
Τώρα πρέπει να παρατηρήσουμε τι επίπτωση έχει η μνήμη στα όνειρα, τι επίπτωση έχουν οι  σκέψεις, οι επιθυμίες, οι συγκινήσεις. Γιατί, όπως ακριβώς η κακή πέψη ή νοητικά προβλήματα προκαλούν εφιάλτες και χαοτικά όνειρα, έτσι κι οι επιθυμίες και οι σκέψεις που κατακλύζουν την σε εγρήγορση ευρισκόμενη συνειδητότητά μας και ταράζουν το αστρικό μας αντίστοιχο,  παραμορφώνουν τα όνειρά μας.
Η Ε.Π.Μπλαβάτσκυ λέει για τηv μνήμη του κοιμώμενου ανθρώπου, ότι:
“είναι σα μια Αιολική επτάχορδη άρπα. Και η κατάσταση του νου του μπορεί να συγκριθεί με τον άνεμο που περνά πάνω από τις χορδές. Οι αντίστοιχες χορδές της άρπας θα ανταποκριθούν σε εκείνη από τις επτά καταστάσεις της νοητικής δραστηριότητας όπου βρισκόταν ο κοιμώμενος άνθρωπος, πριν κοιμηθεί. Αν είναι μια απαλή αύρα, η άρπα θα επηρεαστεί ελάχιστα. Εάν είναι τυφώνας οι δονήσεις θα είναι κατ' αναλογία πολύ δυνατές. Εάν το προσωπικό Εγώ είναι σε επαφή με τις ανώτερες αρχές του και τα πέπλα των ανώτερων πεδίων πέσουν, τότε όλα πάνε καλά. Εάν, αντιθέτως, (το προσωπικό Εγώ) έχει μια υλιστική ζωική φύση, πιθανώς δεν θα βλέπει όνειρα. Ή αν, κατά τύχη, η μνήμη πιάσει την πνοή του “ανέμου” από ένα ανώτερο πεδίο, δεδομένου ότι αυτή θα εντυπωθεί μέσω των αισθητηρίων γαγγλίων της παρεγκεφαλίδας και όχι με την άμεση μεσολάβηση του πνευματικού Εγώ, τότε η μνήμη θα δεχτεί εικόνες και ήχους τόσο παραμορφωμένους και δυσαρμονικούς που ακόμα κι ένα ντεβαχανικό όραμα θα μπορούσε να φανεί σαν εφιάλτης ή γκροτέσκα καρικατούρα”(αλλόκοτη γελοιογραφία).
Η ανώτερη μνήμη του πνευματικού Εγώ εντυπώνεται στην Ακάσα. Η μνήμη του ζωικού ανθρώπου αποτυπώνεται στο Αστρικό Φως, στα κατάλοιπα της Ακάσα ή του παγκόσμιου Ιδεατού. Το Αστρικό Φως είναι το ενδιάμεσο μεταξύ αυτού του Ιδεατού και των ιδιοτήτων σκέψης μας. Γι' αυτόv τοv λόγο διαπιστώνουμε πόσο αναγκαίο είναι να καθαρίζουμε τις σκέψεις μας και τα συναισθήματά μας έτσι που να μην εντυπώνονται στο κατώτατο πεδίο του Αστρικού Φωτός, όπου σαν σε αποθήκη διατηρείται κάθε ανθρώπινη και ιδιαίτερα κάθε ψυχική κακοήθεια.
Είναι απαραίτητο να θυμόμαστε ότι, εάν το Αστρικό Φως είναι το ενδιάμεσο μεταξύ του ανώτερου και του κατώτερου και πρέπει να περάσουμε απ' αυτό πριν ξυπνήσουμε, όπως και όταν πηγαίνουμε  προς το Σουσούπτι, πρέπει να ανοίξουμε έναν δίαυλο μέσα από αυτό για να παραμείνουμε ανεπηρέαστοι από τέτοιες κακοήθειες. Αυτός ο δίαυλος δημιουργείται όταν είμαστε ξυπνητοί με το να κατευθύνουμε τις σκέψεις μας προς το Εγώ. Ιδιαίτερα όταν ετοιμαζόμαστε για ύπνο, πρέπει ο εγκέφαλός μας να εντυπώνεται με μια πνευματική ιδέα, τα συναισθήματά μας να έχουν κάτι το ευλαβικό και να κάνουμε ανώτερες σκέψεις κατά το δυνατόν.
Γιατί να ασχολούμαστε με τα όνειρα; Σε τι μας χρειάζονται; Τι μας χρειάζεται η γνώση γι' αυτά; Τα άσχημα όνειρα μας διδάσκουν να προσέχουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας και να βλέπουμε τηv μέρα που ξημερώνει με μεγαλύτερη φρόνηση. Τα καλά όνειρα πρέπει να αναλύονται για να βλέπουμε αν έχουν κάποια αξία – αν είναι απατηλά και αποχαυνώνουν την ψυχή ή αν μπορούν πράγματι να μας εμπνέουν.
Δεν μαθαίνουμε ζητώντας από τους άλλους να μας ερμηνεύουν τα όνειρά μας. Κάθε άνθρωπος έχει τα δικά του σύμβολα με τα οποία εκφράζεται και μόνο ο ίδιος μπορεί να ερμηνεύσει τα όνειρά του.
Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει δει ποτέ όνειρα. Στους περισσότερους από μας τα όνειρα εξαφανίζονται αμέσως μόλις ξυπνήσουμε, πράγμα που απλώς σημαίνει πως ό,τι συνέβη τις ώρες που κοιμόμασταν δεν αποτυπώθηκε στον εγκέφαλο τόσο έντονα ώστε να μπορούμε να το θυμηθούμε.
Το παρόν άρθρο προέρχεται από το διεθνές περιοδικό “Το Θεοσοφικό Κίνημα” (Φεβρουάριος 2003, Μουμπάι, Ινδία), έκδοση των συνεργατών της Ενωμένης Στοάς των Θεόσοφων (United Lodge of Theosophists - ULT)
source:http://www.r-u-sirius.net/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου