ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ

ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ

Σάμος κατά τις αρχαιοσημιτικές γλώσσες σημαίνει ύψωμα και Σαμώ σημαίνει Άμμων, Αμμούν, Δίας. Γι' αυτό ο Πυθαγόρας γεννημένος στη Σάμο το 572 π. Χ. θε-ωρείται από τους Έλληνες υιός του Δία. Μητέρα του ήταν η Παρθενίδα και πατέρας του ο Μνήσαρχος, χρυσοχόος στο επάγγελμα. Θείος από τη μητέρα του ήταν ο τύραννος της Σάμου Πολυκράτης και λέγεται ότι ο Μνήσαρχος του είχε κατασκευάσει ένα δαχτυλίδι, το οποίο στρίβοντας το ανάλογα, ήταν σε θέση να παρακολουθεί από μακρυά τις αποικίες του.

Η παράδοση λέει ότι όταν η μητέρα του ήταν σε κατάσταση εγκυμοσύνης κα-τέφυγε στο Μαντείο των Δελφών για να πάρει χρησμό και ο χρησμός έλεγε: «Μέλλει γεννήσεις υιόν, ο οποίος θα είναι διακεκριμμένος από το κάλλος και τη σοφία και ο οποίος θα ωφελεί και θα ωφελήσει εσαεί το ανθρώπινον γένος». Ο πατέρας του Μνή-σαρχος, ευχαριστημένος από την πρόρρηση, αλλάζει, το όνομα της γυναίκας του από Παρθενίδα σε Πυθαΐδα και αργότερα έδωσε το όνομα Πυθαγόρας στο γιο του, προς τιμή της Πυθίας.

Την πρώτη του μύηση την πήρε σε ηλικία 12 - 13 ετών στο ιερό της Ήρας (Η-ραία Μυστήρια). Μόλις έγινε έφηβος έφυγε για τη Σύρο, όπου έμεινε για 2 χρόνια κοντά στο δάσκαλο Φερεκύδη και μετά πήγε μαζί του στη Μυτιλήνη κι έμαθε κοντά του τις παράδοξες επιστήμες και τους αριθμούς. Άλλος δάσκαλος του υπήρξε ο Θα-λής ο Μιλήσιος που τον δίδαξε για το άτομο που εμπεριέχει μέσα του τον δυισμό, δηλαδή το ορατό και το αόρατο. Άλλος δάσκαλος του ήταν ο Αναξίμανδρος κι οι άλ-λοι Ίωνες του καιρού του. Στα 560 π.Χ. Η Σάμος ήταν κυρίαρχος του Αιγαίου πελάγους, των παραλίων της Μικράς Ασίας και η επιρροή της έφθανε μέχρι, έξω από την Αίγυπτο.

Με τη βοή-θεια λοιπόν του Θείου του Πολυκράτη έφυγε για τη Μέμφιδα και προσεχώρησε σα μαθητής στο μεγαλύτερο ιεροπανεπιστήμιο του καιρού του, κατάλληλα προετοιμα-σμένος από τους μεγάλους Έλληνες δασκάλους του να δεχθεί τις μεγάλες αποκαλύ-ψεις των Αιγυπτίων μυστών. Εικοσιδύο χρόνια παρέμεινε στα ιεροδιδασκαλία της Μέμφιδας τηρώντας ό-λους τους σκληρούς κανονισμούς, υπομένοντας και ξεπερνώντας όλες τις ψυχικές δοκιμασίες που του επέβαλαν οι ιερείς για να του ενδυναμώσουν τη θέληση και την αυτοκυριαρχία. Έφθασε στο ύψιστο αξίωμα του ιερού γραμματέως των ναών της Αι-γύπτου, θέση που πριν από 1000 χρόνια κατείχε ο Μωυσής. Την παραμονή του και τη μάθηση του στην Αίγυπτο ήρθε να διακόψει ο Πέρ-σης κατακτητής Καμβύσης.

Μετά την επίθεση και την καταστροφή της Αιγύπτου, έσυρε τον Πυθαγόρα σιδηροδέσμιο στη Βαβυλώνα, όπου έμεινε αιχμάλωτος άλλα 12 χρόνια. Η καλή του μοίρα τον βοήθησε να αρρωστήσει η γυναίκα του Καμβύση, να κληθεί σα θεραπευτής κι έτσι να του δοθεί η χάρη να επανέλθει στη γενέτειρα. Γύρισε στη Σάμο σε ηλικία 56 χρονών με τον κίτρινο ποδήρη χιτώνα του ιερέα, την κόκκινη κορδέλλα στο κεφάλι και στη μέση μια γαλανή ζώνη. Καμμιά τρίχα στο κεφάλι και σε όλο το υπόλοιπο σώμα του, σύμφωνα με τους καθιερωμένους νόμους των Αιγυπτίων ιερέων. Η μητέρα του τον περίμενε, όπως και ο δάσκαλος του ο παιδικός που ξεψύχησε λίγο μετά κατά την παράδοση στην αγκαλιά του μαθητής του Πυθαγόρα. Με λίγα υπάρχοντα και με τη μητέρα του έφυγε για το μεγάλο ταξίδι στην κυ-ρίως Ελλάδα. Η μεγάλη του αποστολή άρχιζε εκείνη την ώρα.

Επισκέπτεται πρώτα τη Δήλο (ιερό του Απόλλωνα), τη Σαμοθράκη (Καβείρια μυστήρια), Κρήτη, Αθήνα (Ελευσίνα), όπου ο ιεροφάντης του παρεχώρησε τη σφύρα και το θύσσανο στα χέρια του. Το Ασκληπιείο Επιδαύρου, το Μαντείο των Δελφών, όπου έμεινε 1 χρόνο. Σκοπό του, είχε να ξυπνήσει στις ψυχές των ιεροφαντών τη μυ-στική πραγματικότητα όλης της δημιουργίας. Έφερε μηνύματα της θεραπείας της ψυχής και του σώματος, έδωσε συνταγές και προπαρασκεύασε το έθνος για το μέλ-λον του. Χάρισε στη φυλή μας το μεγάλο μυστικό της διάσπασης του ατόμου, με το οποίο αμύνθηκε το Μαντείο των Δελφών κατά την επιδρομή των βαρβάρων κι αργό-τερα το έθνος με το υγρό πυρ εναντίον άλλων επιδρομέων. Ήταν ο εμψυχωτής κι ο εμπνευστής της φυλής μας. Ήταν αυτός που τους παρώτρυνε, εν όψει της αντιμετώπισης του κοινού εχθρού, να δημιουργήσουν μια πα-νελλαδική ένωση, μια Αμφικτυονία. Αφού τελείωσε το έργο του στην κυρίως Ελλάδα, έφυγε για την Κάτω Ιταλία, όπου και παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του. Εκεί στον Κρότωνα, μια πόλη κτισμένη στο μυχό του κόλπου του Τάραντα κοντά στο ακρωτήριο Λακίνο, έμελλε να ιδρύσει μια Σχολή επιστήμης και ζωής, Απ' όπου θα έβγαιναν άντρες και γυναίκες μυημένοι, πραγματικές μητέρες και αγνοί ήρωες.

Η πόλη αυτή του Κρότωνα θα μείνει στην ιστορία, αφού της έλαχε η τιμή να προσφέρει άσυλο στη μεγάλη σχολή εσω-τερικής φιλοσοφίας της γνωστής με το όνομα Πυθαγόρεια αίρεση, την οποία μπο-ρούμε να τη χαρακτηρίσουμε σαν αρχική Μήτρα - Ιδέα όλων των μετέπειτα ιδεαλι-στικών σχολών. Για πρώτη φορά μίλησε στις γυναίκες, τις Κροτωνιάτισες μες το ναό της Ήρας και της Αθήνας και τις έπεισε για τη ματαιότητα της χλιδής. Δίδαξε τους μεσήλικες μες το ιερό του Απόλλωνα και τους υπενθύμισε την ευθύνη που φέρουν για την ανα-τροφή των παιδιών τους. Μίλησε ενώπιον ό00 νέων μες το ναό του Ερμή του Λογίου. Τους είπε για τα όνειρα του και τις προσδοκίες του, πως ήθελε να διαπλάσσει τις ψυχές των νέων. Με την ευγενική κι αρρενωπή φυσιογνωμία του, τη γεμάτη θέλγητρο φωνή του και τη δυνατή προσωπικότητα του αιχμαλώτιζε, παρέσυρε κι επιβαλλόταν στα πλήθη που τον άκουγαν έκπληκτα και καταγοητευμένα να μιλά με πάθος για την αρετή και την αλήθεια. Κατηγορήθηκε, όπως αργότερα κι ο Σωκράτης, για αθεϊσμό και για διαφθορά των νέων. Σύρθηκε στη Σύγκλητο της Κρότωνας η στο Συμβούλιο των χιλίων, όπου η παράδοση λέγει ότι η απολογία του κράτησε δυόμισυ μέρες.

Το αποτέλεσμα της με-γάλης αυτής δίκης ήταν να του επιτρέψουν να δημιουργήσει με δαπάνη της πολιτείας το περιβόητο ΟΜΑΚΟΪΟΝ. Έτσι γεννήθηκε το Πυθαγόρειο ίδρυμα, σχολή αγωγής κι αποκρύφων επιστη-μών, μια μικρή υποδειγματική πόλη κάτω από την ηγεσία ενός μεγάλου μύστη. Η πυθαγόρεια αυτή σχολή παρουσιάζει για τους ανθρώπους όλων των καιρών μεγάλο ενδιαφέρον, γιατί υπήρξε το πρότυπο της προσπάθειας της εκλαϊκευμένης μύησης. Σκόρπιζε την εσωτερική πραγμάτωση της αλήθειας που μόνο αυτή μπορεί να δώσει τη βαθειά κι ακλόνητη πίστη. Στην καινούργια λοιπόν πολιτεία του Πυθαγόρα προσερχόντουσαν οι μαθητές με τις οικογένειες τους, κατέθεταν τις περιουσίες τους και ζούσαν βίο κοινόβιο. Στην είσοδο του ήταν στημένο το άγαλμα του Ερμή του Λογίου με την επιγρα-φή «ΕΚΑΣ ΒΕΒΗΛΟΙ». Πράγματι κανείς ξένος δε διάβηκε το κατώφλι του Ομακοΐου ποτέ. Ακόμη και οι εμπρηστές επαναστάτες αργότερα έβαλαν τη φωτιά από αρκετή απόσταση μακρυά.

Οι μαθητές χωρίζονται σε τρεις τάξεις:

Α) τους εξωτερικούς η ακουσματικούς η αμίλητους (η δοκιμασία της σιωπής κρατούσε 5 χρόνια)

Β) τους εσωτερικούς η επόπτες (3 χρόνια) και Γ) τους σοφούς η εκλεκτούς. (33 τον αριθμό). Η πρώτη τάξη είχε περίπου 80.000 μαθητές... Η δεύτερη τάξη, οι επόπτες εί-χαν το δικαίωμα και δίδασκαν τους δόκιμους της πρώτης τάξης. Η τελευταία τάξη οι σοφοί ήσαν οι ιεροφάντες, ικανοί να συντονίζονται με τους ανώτερους εσωτερικούς κραδασμούς και να γνωρίζουν από μόνοι τους την εσωτερική αλήθεια. Είχαν επίσης το δικαίωμα αποφοιτώντας να ανοίξουν σχολές σε οποιοδήποτε τόπο για τη συνέχιση της λαϊκής μύησης. Από το εκλεκτό αυτό τμήμα των 33 μυστών, όσοι επέζησαν μετά την κατα-στρεπτική πυρκαϊά, διέφυγαν στην κυρίως Ελλάδα. Ο Λύσις έγινε ο δάσκαλος του Επαμεινώνδα. Ο Άρχιππος υπήρξε ο μετέπειτα βοηθός και υπερήλικας του Πλάτωνα διδάσκαλος. Ο δε Αλκμαίων, ο γιατρός, από τους επόπτες, δίδαξε τον Ιπποκράτη, που όπως λέγουν ίδρυσε τη συνέχεια από αυτόν.

Η διδασκαλία του Πυθαγόρα υπήρξε εσωτερική και μυστηριακή. Το μυστικό της διδασκαλίας του περιέχει την αλήθεια της Δημιουργίας. Το Σύμπαν που είναι ο αριθμός 10 περιέχει μέσα του το ορατό και το αόρατο. Και μέσα από το Σύμπαν χύ-νεται και φτιάχνεται ο Κόσμος, η Τάξη «ORDO AB CHAO». Το ένα (1) είναι η Δημιουργός αρχή και ουσία. Το δύο (2) είναι ο Αντικατο-πτρισμός της Μονάδας, το σχάσιμο της πρώτης αρχής, η αντίθεση στη θέση. Το τρία (3) είναι το παράγωγο, ο χρόνος, η εξέλιξη. Το τέσσερα (4) είναι το πρώτο ζεύγος, εί-ναι ο χώρος, έχει που γίνεται η μορφή και κατασταλάζουν οι εσωτερικές δυνάμεις και ορατοποιούνται. Με τους τέσσερις πρώτους αριθμούς παρουσίασε το μεγάλο σύμβολο του την Τετρακτύ, την οποία παρέδωσε στους μαθητές του και στο όνομα της οποίας ορκιζό-ντουσαν. «Ναι μα τον αμετέρα ψυχά παραδόντα Τετρακτύν, παγάν αενάου φύσεως». Είναι το τέλειο σύμβολο, εφ' όσον το άθροισμα των αριθμών του κατά τους Πυθαγο-ρείους δίνει τον ιερό αριθμό Δέκα (10)=1+0=1. Καταλήγει δηλαδή πάλι στη Μονάδα. Είναι ένα σύμβολο που αφ' ενός κρύβει την ουσία και την αλήθεια της Δημιουργίας, αφ' ετέρου είναι ένα μέσο για να μετρούν την ηλικία και την εξάπλωση του Σύμπα-ντος («Η Πυθαγόρεια Αριθμοσοφία», Ν. Μαργιωρή).

Εφεύρε το μονόχορδο, το ηχείο για να διδάξει το νόμο των ακτινοβολιών, των ρυθμών, της αρμονίας και της μουσικής. Πρώτος αυτός γνώρισε στον κόσμο με τη δική του εκλαϊκευμένη νοοτροπία την ύπαρξη του θεού, την αθανασία της ψυχής, τη μετενσάρκωση, το κάρμα, τον ηθικό ρυθμό κι επιστημονικά τη μουσική υπόκρουση που κτυπά στο φυσικό μας σώμα, δημιουργεί τις σκάλες και σχηματίζει χαρακτήρες και ψυχές στην αιωνιότητα. Υπάρχει ένας ρυθμός έλεγε, ο οποίος ρυθμός δημιουργεί αρμονία. Η αρμονία φέρνει υγεία ψυχική και σωματική. Ο ρυθμός αυτός σε σχέση με το φυσικό φορέα δίνει τη MUSICA HUMANA και ο ρυθμός αυτός σε σχέση με το Σύμπαν δίνει τη MUSICA MUNDANA. Δίδασκε ότι οι αριθμοί δεν είναι νεκρά και απλά σύμβολα ποσοτικής αναλογί-ας, αλλά η εσωτερική εμφάνιση των εσωτερικών διεργασιών, των αοράτων νόμων που δημιουργούν με κατάλληλες αναλογίες, οι οποίες παρουσιάζοντας εξωτερικά σαν αριθμοί, τους κόσμους τους μορφοποιημένους. Κάθε αριθμός περιέχει αόρατους νό-μους, οι οποίοι στον σκοπό της δημιουργίας έχοντας μέσα του την έλλογη δύναμη της μορφής η της Πράνας η του αγίου πνεύματος, συνεργάζονται, συμπλέκονται και συντονίζονται για να φτιάξουν την πολλαπλότητα.

Το 480 π.χ. του μεγάλου επαναστάτη, εχθρού και πρώην αποδιωγμένου του μαθητή Κύλωνα, η φωτιά, κατέστρεψε το μεγάλο Σχολειό, το πρότυπο αυτό της νέας κοινωνίας και θρησκείας, έφερε το θάνατο στο μεγάλο Δάσκαλο, ήταν 93 χρονών και ανέκοψε την πρόοδο του έργου τούτο έργο του Πυθαγόρα υπήρξε τεράστιο και μεγά-λο σε αξία. Θέλησε να διαπλάσσει μια νέα κοινωνία στηριγμένη πάνω στις εσωτερικές αλήθειες και στους αιώνιους αμετακίνητους αόρατους νόμους. Γνώριζε ότι η γνώση της εσωτερικής αλήθειας μεταλλάσσει την ψυχή του ανθρώπου από κατώτερη σε ανώτερη.

Δίδαξε την αλήθεια της Δημιουργίας, όσο του επέτρεπε βέβαια η εποχή του, σε ομάδες ανθρώπων, έδωσε δικό του φιλοσοφικό σύστημα, κυρίως το αριθμοσοφικό. Μετά από 2.500 χρονιά οι άνθρωποι δεν έχουν κατανοήσει ακόμη τη σοφία που κρύβεται μέσα στην επιστήμη των αριθμών του και ίσως οι επιστήμονες μας πολλά θα ανακάλυπταν αν μπορούσαν να συντονισθούν με τα αριθμητικά του σύμ-βολα. Ολόκληρη η δημιουργία, εσωσύμπαντα και εξωσύμπαντα, η πολλαπλότητα δηλαδή, στηρίζεται στο πλέξιμο των αναλογιών των ηλεκτρομαγνητικών δυνάμεων, που εξωτερικά συμβολίζονται με αριθμούς. Με τα συγγράμματα του και τους μαθητές του, η διδασκαλία του και η θεωρία του διασκορπίστηκε σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα και πάνω στις δικές του αρχές στηρίχθηκαν οι όλοι μετέπειτα Έλληνες φιλόσοφοι.

Έφτιαξε το υπόστρωμα πάνω στο οποίο μετά από 500 χρόνια βασίσθηκε η θρησκεία του Ναζωραίου. Πράγματι ο χρησμός της Πυθίας επαληθεύθηκε: «Μέλλει γεννήσεις υιόν ο ο-ποίος θα ωφελήσει εσαεί το ανθρώπινον γένος». Υπήρξε ένας ήλιος από τους μοναδι-κούς που φώτισαν τη γη μας, που αναπύρωσε στις ψυχές των ανθρώπων τη φλόγα για την αιώνια αλήθεια. Η λάμψη του διαπέρασε και διαπερνά κάθε ψυχή διαβατά-ρικη από τον πλανήτη μας, βοηθώντας την να παίρνει όσο το δυνατό πιο ανώδυνα την εμπειρία της δοκιμασίας και του πόνου. (Διασκευή από ομιλία του δασκάλου Νικολάου Μαργιωρή περί Πυθαγόρα, από την κ. Ασπασία Παπαδομιχελάκη)

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΔΙΜΕΛΗΣ

Υπεύθυνος Διδασκαλίας Του ΟΜΑΚΟΕΙΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

Από την Αστείρευτη Πηγή Γνώσεως Του ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΡΓΙΩΡΗ